Bệnh trĩ nội bệnh trĩ ngoại là gì và cách chữa trĩ nội với cách trị trĩ ngoại ra sao vì hiện nay tỉ lệ người mắc ngày càng cao. Một phần là do sự thiếu hiểu biết đối với bệnh lý này cho nên khi mới bị mắc đa phần mọi người đều rất chủ quan. Từ đó tạo cơ hội cho bệnh trĩ phát triển, bỏ lỡ thời gian xử lý bệnh trĩ lý tưởng gây tổn hại không nhỏ tới sức khỏe cơ thể.
Bệnh trĩ là gì
Bệnh trĩ hay còn được gọi là bệnh lòi dom. Bệnh trĩ được hiểu là khi xuất hiện hiện tượng những xoang tĩnh mạch ở quanh khu vực hậu môn trực tràng bị quá mức, hình thành nên các búi trĩ.
Bệnh trĩ thường xuất hiện chủ yếu ở người cao tuổi và ở người trung niên, tuy nhiên do nhiều nguyên nhân khác nhau nên khiến bệnh trĩ dần dần xuất hiện nhiều hơn ở độ tuổi trưởng thành.
Bệnh trĩ được chia thành 2 loại cơ bản: là trĩ nội và trĩ ngoại
Bệnh trĩ nội là gì
Trĩ nội là búi trĩ được hình thành ngay ở bên trong thành hậu môn, sau đó dần dần nó sẽ nằm hẳn ra bên ngoài khi bệnh trĩ nội đã chuyển biến nặng hơn.
Bệnh trĩ ngoại là gì
Trĩ ngoại Là loại phát triển ở khu vực xung quanh của ống hậu môn, khi sờ vào người bệnh trĩ ngoại sẽ có cảm giác đau
Nguyên nhân gây bệnh trĩ
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh trĩ, trong đó có những nguyên nhân bị bệnh trĩ cơ bản sau
Ngồi quá lâu
Đây là nguyên nhân gây bệnh trĩ hàng đâu, khi ngồi quá lâu hoặc làm những công việc ít vận động sẽ khiến áp lực lên hậu môn trực tràng tăng cao. Các đám rối tĩnh mạch sẽ bị đèn nén lâu, tạo thành các nếp gấp, mất dần đi khả năng đàn hồi, dần dần sẽ gây ra các búi trĩ.
Chính vì thế, đa số những người làm công việc lái xe, văn phòng,… thường sẽ dễ mắc phải bệnh trĩ hơn.
Uống ít nước
Những người uống quá ít nước cũng thường có nguy cơ bị trĩ cao hơn những người uống đủ lượng nước trong ngày. Vì nước giúp làm mềm phân nên việc đi ngoài sẽ không cần phải dùng nhiều lực, giúp các dây chun hậu môn không phải giãn quá mức làm mất đi sự đàn hồi. Chính vì thế, bạn nên uống nhiều nước hơn, mỗi ngày uống tối thiểu từ 1,5 lít tới 2 lít nước.
Chế độ ăn uống không khoa học
Chế độ ăn uống không khoa học cũng là nguyên nhân gây trĩ.
Nhiều người thường thích ăn các đồ ăn như nướng, xào, chiên,.. nhiều dầu mỡ. Những loại thức ăn này khiến cơ thể bạn khó tiêu hóa và hấp thụ, dễ gây nóng trong và gây ra bệnh trĩ. Do đó, bạn nên hạn chế ăn các loại thức ăn cay nóng, nên bổ sung nhiều trái cây, rau xanh trong bữa ăn.
Một số loại rau có lợi trong việc phòng ngừa bệnh trĩ như rau lang, rau diếp cá, mùng tơi,.. những loại rau này có tính giải nhiệt, giúp nhuận tràng, rất tốt cho những người bị trĩ.
Nguyên nhân gây bệnh trĩ nội
Táo bón hoặc lỵ gây trĩ nội
Thường thì những mô ở trong hậu môn sẽ được bơm đầy máu để giúp kiểm soát quá trình đi tiểu. Nếu như bạn ngồi lâu hay rặn quá lâu khi đi ngoài, sẽ làm tăng áp lực bên trong ổ bụng và vùng xương chậu, khiến các tĩnh mạch ở các mô trên đường lược mất đi độ đàn hồi và phồng lên, gây ra bệnh trĩ nội.
Đứng hoặc ngồi quá lâu một chỗ cũng là nguyên nhân gây trĩ nội
Mang thai và sinh con
Mang thai và sinh con cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh trĩ nội. Phụ nữ mang thai trong 6 tháng cuối thai kỳ rất dễ mắc bệnh trĩ nội, nguyên nhân là vì sức nặng của thai nhi gây áp lên mạch máu ở vùng xương chậu và khiến cho các mạch máu này bị căng giãn ra. Hơn nữa, động tác rặn khi đẻ bé chính là tác nhân khiến các mạch máu này tạo thành búi trĩ.
Các bệnh hậu môn trực tràng khác gây trĩ nội
Một số bệnh về hậu môn trực tràng như ung thư trực tràng, u bướu hậu môn trực tràng, u bướu vùng tiểu khung khi to có thể gây chèn ép và cản trở quá trình lưu thông máu của các tĩnh mạch quanh hậu môn khiến cho các tĩnh mạch này căng phồng lên và là nguyên nhân gây bệnh trĩ nội
Nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại
Viêm nhiễm hậu môn là nguyên nhân gây trĩ ngoại
Việc không chú ý vệ sinh hậu môn đúng cách sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm, giảm sức đề kháng, là nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại
Kích thích cục bộ do ẩm thực cũng là nguyên nhân gây trĩ ngoại
Hậu môn bị chịu kích thích như: chịu nóng, chịu lạnh, ăn nhiều chất kích thích, đều kích thích uống nhiều bia rượu, niêm mạc trực tràng, xung huyết niêm mạc trĩ…sẽ ảnh hưởng hồi lưu, làm suy giảm khả năng miễn dịch.
Tăng áp lực vùng bụng cũng gây nhân gây bệnh trĩ ngoại
Ung thư tử cung, U vùng bụng, ngồi xổm quá lâu, ăn quá no hoặc phụ nữ mang thai đều có thể làm gia tăng áp lực vùng bụng, là nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại
Tăng áp lực tĩnh mạch là nguyên gây trĩ ngoại
Áp lực lên tĩnh mạch hậu môn do một số nguyên nhân mà cứng hóa, tăng cao, xung huyết gan và rối loạn một số chức năng của tim đều có thể gây xung huyết tĩnh mạch hậu môn, làm tăng áp lực, ảnh hưởng lớn đến sự đàn hồi của tĩnh mạch trực tràng
Triệu chứng bệnh trĩ
Triệu chứng bệnh trĩ được chia thành triệu chứng bệnh trĩ nội và triệu chứng bệnh trĩ ngoại. Mỗi Mỗi dạng sẽ có những dấu hiệu bệnh trĩ khác nhau. Cụ thể như sau:
Triệu chứng bệnh trĩ nội
Chảy máu ở hậu môn là dấu hiệu trĩ nội đầu tiên
Chảy máu là triệu chứng bệnh trĩ nội sớm nhất và thường gặp ở trĩ độ 1 và bệnh trĩ độ 2.
Triệu chứng bệnh trĩ nội này thường rất âm thầm, khó phát hiện, người bệnh chỉ phát hiện khi thấy máu xuất hiện ở giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phận mỗi khi đi đại tiện ra máu. Càng về sau, máu sẽ càng chảy nhiều và có dạng tia, thành cục máu đông hoặc nhỏ giọt. Nhiều trường hợp bệnh nhân phải đi cấp cứu do mất máu quá nhiều
Triệu chứng Sa búi trĩ
Dấu hiệu bệnh trĩ nội này thường xuất hiện ở trĩ độ 3, độ 4 sau triệu chứng chảy máu, người bệnh sẽ có cảm giác có dị vật ở hậu môn. Ban đầu, sau mỗi lần đại tiện bệnh nhân sẽ thấy có một khối nhỏ bị lồi ra ở lỗ hậu môn và nó có thể tự tụt vào khi quá trình đại tiện xong.
Cuối cùng, khối lồi này sẽ lồi hẳn ra ngoài phía hậu môn.
Ngoài 2 triệu chứng bệnh trĩ nội này, người bệnh còn có thể cảm thấy thấy đau, và ẩm ướt ở khu vực xung quanh hậu môn. Tình trạng đau sẽ nhiều hơn khi ngồi và khi di chuyển.
Triệu chứng bệnh trĩ ngoại
Triệu chứng bệnh trĩ ngoại được phân thành những dạng sau:
Thường nhô ra dễ thấy, kích thước khác nhau, đôi khi chỉ có 1 hoặc 1 vài cái xung quanh hậu môn
Triệu chứng bệnh trĩ ngoại do giãn tĩnh mạch chỉ là các đám rối tĩnh mạch dưới đường răng cưa bị giãn hình thành nên các ụ mềm hình tròn hoặc hình trái xoan bên cạnh hậu môn.
Có triệu chứng phù nề, hình dạng lớn, khi đi đại tiện trở lên to hơn, sau khi hồi phục lại triệu chứng trĩ ngoại bình thường có triệu chứng có thể giảm ở những mức độ khác nhau.
Là do sau khi trĩ ngoại do các mô liên kết hoặc trĩ ngoại do giãn tĩnh mạch bị viêm có thể thấy dấu hiệu bệnh trĩ ngoại là các huyết khổi hoặc các chứng viêm cấp tính khác.
Một số trường hợp thường gặp là do tổn thương da cạnh hậu môn gây nhiễm khuẩn. Các nếp gấp của da hậu môn mọc lên những nốt mụn nước, sưng đau rõ rệt.
Thường là do sử dụng quá nhiều các thực phẩm cay nóng, có chất kích thích, khi đi đại tiện dùng lực dặn mạnh khiến cho các tĩnh mạch dưới da quanh hậu môn bị vỡ, tụ máu dưới da gây ra.
Triệu chứng bệnh trĩ ngoại ở trường hợp này có đặc điểm là phát bệnh đột ngột, sưng to vùng bệnh, đau đớn.
Cách điều trị bệnh trĩ
Cách điều trị bệnh trĩ như thế nào còn phụ thuộc vào tình trạng, mức độ và nguyên nhân gây bệnh trĩ nội và trĩ ngoại.
Cách điều trị bệnh trĩ nội
Có 2 cách điều trị bệnh trĩ nội được áp dụng nhiều nhất, đó là:
1. Cách chữa trĩ nội bằng thủ thuật truyền thống
Đây là thủ thuật đã có từ lâu, chủ yếu là cắt bỏ búi trĩ, gây ra đau đớn cho bệnh nhân, làm chảy máu nhiều, dễ tái phát, ngoài ra nó còn có thể gây ra một số biến chứng về bệnh lý khác.
Thời gian hồi phục bệnh khi sử dụng biện pháp này cũng chậm, người bệnh cần phải nằm viện để theo dõi.
2. Cách điều trị bệnh trĩ nội bằng điện cao tần HCPT
Phẫu thuật trĩ nội bằng điện cao tần HCPT là phương pháp phẫu thuật chữa bệnh trĩ hiệu quả nhất, không cần dùng tới dao kéo, do đó mà được rất nhiều bệnh nhân lựa chọn.
Kỹ thuật này khắc phục được mọi nhược điểm của các phương pháp truyền thống trước là gây đau, chảy máu, dễ tổn thương tới những bộ phận xung quang, không hoàn_toàn hiệu quả, dễ gây tái phát
Cách điều trị bệnh trĩ nội bằng điện cao tần HCPT thực hiện theo quy trình dựa trên nguyên lý hoạt động của những ion mang điện tích. Đây là phương pháp chữa trĩ nội bằng nhiệt nội sinh, nhiệt độ sinh ra do quá trình trao đổi các ion mang điện tích ngay ở trong các tế bào.
Dòng điện cao tần này tác động lên các thành mạch máu làm quang đông mạch máu, thắt nút và ngăn cho máu đi nuôi dưỡng búi trĩ khiến búi trĩ bị teo đi nhanh chóng mà không gây ra ảnh hưởng tới các cơ quan lân cận khác.
Nhiệt độ ở các vùng lân cận chỉ trong khoảng 5-15°C do đó không gây bỏng hay khiến cho những tế bào khác bị tổn thương hoặc chết
Cách điều trị trĩ nội bằng điện cao tần HCPT khiến các búi trĩ tự teo và tự mà không cần dùng dao cắt các bũi trĩ nên đảm bảo an toàn, không gây đau đớn, không chảy máu, hạn chế tối đa mọi biến chứng trong quá trình làm thủ thuật.
* Nguyên lý chữa trị trĩ nội bằng dòng điện cao tần HCPT:
Tính cục diện tốt
Phương pháp bao quát cục diện từ khi thăm khám, xác định chính xác vị trí búi trĩ, chiếu dạng chuẩn, không gây chảy máu, phục hồi nhanh.
Bất luận là búi trĩ to hay nhỏ thì cứ trung bình khoảng 3-5 giây sẽ đạt được tác dụng làm cho các tổ chức bệnh bị hoại tử và khô lại nhưng sẽ không bị than hóa. Do quá trình sinh nhiệt nhanh nên nhiệt độ ở tổ chức bệnh không kịp tản nhiệt đều ra xung quanh. Tính tác động vì thế cao hơn rất nhiều
Phương pháp kiểm soát được dòng trường điện, kiểm soát được lượng nhiệt sinh ra, nhanh chóng xử lý vùng bị bệnh, không gây tổn thương cho các vùng khác trong cơ thể.
Cách điều trị bệnh trĩ ngoại
Cách điều trị bệnh trĩ ngoại đơn giản hơn trĩ nội, chủ yếu được thực hiện bằng một số phương pháp sau:
1. Chữa trĩ ngoại bằng phương pháp tiêm truyền
Phương pháp chữa trĩ ngoại này phù hợp với các trường hợp bệnh trĩ ngoại bị viêm. Người bệnh có thể thông qua phương pháp tiêm truyền chất làm xơ cứng và truyền thuốc tới các niêm mạc búi trĩ nhằm làm xơ hóa những mô niêm mạc khiến cho lớp đệm hậu môn cố định lại trong cơ vòng hậu môn.
2. Cách điều trị bệnh trĩ ngoại thắt trĩ bằng dây thun
Đây là kỹ thuật dùng dây thun đặc biệt để thắt gốc trĩ khiến cho búi trĩ bị hoại tử một cách tự nhiên, teo lại và rơi xuống, dây thun cũng từ đó rơi theo ra ngoài trong quá trình đi đại tiện. Phương pháp thắt trĩ bằng dây thun có ưu điểm là đơn giản, không gây đau đớn, bệnh nhân không cần nằm viện điều trị.
Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là hạn chế đối tượng bệnh nhân, phương pháp chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh trĩ ngoại nhẹ, sau thủ thuật nếu không biết cách chăm sóc sẽ dễ bị nhiễm khuẩn, dễ bị tuột nút thắt dây nên hay gây tình trạng bệnh tái diễn.
3. Chữa bệnh trĩ ngoại bằng phương pháp xạ trị bằng tia hồng ngoại
Thông qua quá trình chiếu tia hồng ngoại, kỹ thuật này sẽ làm xơ hóa các niêm mạc, cố định lại lớp đệm, giảm nhẹ mức độ sa xuống, phù hợp với trường hợp trĩ độ nhẹ.
Thuốc điều trị bệnh trĩ
Ngoài các cách điều trị bệnh trĩ như trên, người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc điều trị bệnh trĩ trong quá trình chữa bệnh trĩ nội và chữa bệnh trĩ ngoại.
Thuốc điều trị bệnh trĩ nội
Điều trị trĩ nội bằng các thảo dược tự nhiên thường đem lại hiệu quả cao.
Dễ tìm nhất là ngư tinh thảo, tên thường gọi là rau diếp cá. Loại rau này có thành phần chính là Quercetin có tác dụng bảo vệ thành mạch của bệnh nhân bị trĩ rất hiệu quả.
Rau diếp cá là thuốc điều trị bệnh trĩ nội hiệu quả, được mệnh danh là thần dược vì tinh dầu của rau còn có chứa Decanonyl Acetaldehyde có tính kháng khuẩn rất mạnh, có thể tiêu diệt được cả trực khuẩn mủ xanh, do đó giúp cơ thể người bệnh chống được viêm nhiễm rất hiệu quả.
Thuốc điều trị bệnh trĩ nội bằng rau diếp cá nếu nấu thành cao còn có tác dụng nhuận tràng, chống táo bón rất tốt.
Một vị thuốc chữa bệnh trĩ nội nổi tiếng khác đó là đương quy
Đây là thảo dược quý, có nhiều công dụng chống thiếu máu, bổ máu, hoạt huyết giảm đau, điều kinh, giúp chữa viêm loét, nổi mụn nhọt, suy nhược cơ thể,…
Đương quy được sử dụng làm thuốc điều trị bệnh trĩ nội vì nó có công dụng chống táo bón, nhuận tràng, thông đại tiện…
Thuốc chữa trĩ nội bằng nghệ
Thuốc điều trị bệnh trĩ ngoại
Thuốc chữa bệnh trĩ ngoại chỉ thích hợp với trường hợp bệnh nhẹ, ở giai đoạn đầu
Thông thường, khi điều trị bệnh trĩ ngoại ở mức độ nhẹ và vừa, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân dùng các loại thuốc có công dụng làm teo búi trĩ cũng như giảm các triệu chứng khác của bệnh trĩ ngoại gây ra. Các loại thuốc điều trị trĩ ngoại thường là thuốc uống và thuốc bôi.
Chữa bệnh trĩ ngoại bằng thuốc uống
Thuốc chữa bệnh trĩ ngoại thường là thuốc viên và thuốc nang. Thường thì bác sĩ sẽ chỉ định bênh nhân dùng các loại thuốc chứa vitamin P và Flavonoid (đây là các chất được chiết xuất từ thực vật). Những loại thuốc này thường có tác dụng tăng khả thẩm thấu, giúp gia tăng độ chắc chắn của thành tĩnh mạch, làm giảm đi tình trạng phù nề và sưng tấy.
Điều trị trĩ ngoại bằng thuốc bôi
Thuốc bôi hay thuốc đặt hậu môn, gồm thuốc mỡ và thuốc đạn. Những loại thuốc điều trị bệnh trĩ ngoại dạng bôi này có tác dụng rất hiệu quả trong việc giảm ngứa, giảm đau, chống viêm và sát trùng vùng viêm nhiễm.
Tác hại của bệnh trĩ
Bệnh trĩ là căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý, sinh hoạt cũng như sức khỏe của người bệnh.
Tác hại của bệnh trĩ nặng nề nhất là gây ra ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng chính là giai đoạn biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh trĩ khi bệnh nhân không được chữa trị ngay từ đầu. Những phương pháp điều trị bệnh ung thư dù có tối tân đến đâu cũng không tránh được di căn ung thư. Vì thế, một khi bệnh trĩ đã chuyển sang giai đoạn ung thư thì người bệnh rất dễ rơi vào tình trạng tuyệt vọng, nguy cơ tử vong rất cao. Cách tốt_nhất để ngăn chặn tác hại của bệnh trĩ nặng nề này là người bệnh cần dũng cảm để đối mặt với bệnh ngay từ đầu.
Thiếu máu, suy giảm trí nhớ
Bệnh trĩ có nguy hiểm không? Một tác hại của bệnh trĩ không kém phần nguy hiểm nữa là gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ, làm giảm trí nhớ của người bệnh. Mỗi lần đi đại tiện là người bệnh lại mất đi một lượng máu đáng kể. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây ra hiện tượng thiếu máu, dẫn đến giảm trí nhớ, đau đầu, giảm thị lực.
Người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đầu óc căng thẳng, nặng hơn thì có thể bị ngất xỉu. Nếu bệnh nhân sống một mình hoặc đang trong tình trạng lưu thông trên đường thì điều này sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng.
Gây viêm vùng hậu môn, giảm ham muốn tình dục
Đây là một trong những tác hại của bệnh trĩ gián tiếp. Một khi đã mắc phải bệnh này thì người bệnh sẽ có nguy cơ cao bị viêm nhiễm ở vùng hậu môn. Các búi trĩ được hình thành sẽ tạo cơ hội cho những loại vi khuẩn/ vi trùng/ ký sinh trùng xâm nhập và gây ra các căn bệnh da liễu.
Triệu chứng ngứa ngáy liên tục ở búi trĩ cũng khiến cho bệnh nhân bị ảnh hưởng tâm trạng nặng nề và khó chịu, khiến mọi sinh hoạt hàng ngày của họ đều gặp khó khăn. Lâu dần người bệnh sẽ cảm thấy giảm hẳn ham muốn trong chuyện sinh hoạt vợ chồng vì mặc cảm về căn bệnh ở vùng kín.
Tác hại của bệnh trĩ về mặt tinh thần gây ảnh hưởng cho cả bệnh nhân nam và nữ, khiến hạnh phúc gia đình bị đảo lộn.
Trĩ nội độ 1, 2, 3, 4
Tuỳ theo quá trình, bệnh trĩ nội được phân thành 4 độ:
Trĩ nội độ 1: Búi trĩ xuất hiện trong lòng hậu môn, rất khó nhận biết, ngay cả khi người bệnh được thăm khám bằng tay. Dấu hiệu duy nhất để nhận biết trĩ nội độ 1 là chảy máu hậu môn. Người bệnh xẽ xuất hiện tình trạng ra máu khi mỗi lần đi đại tiện.
Trĩ nội độ 2: Búi trĩ sa xuống thấp hơn, nằm thập thò bên trong hậu môn. Trong quá trình đi đại tiện hay rặn, búi trĩ có thể sẽ thò ra ngoài và sau đó tự thụt vào.
Trĩ nội độ 3: Búi trĩ sẽ sa ra ngoài hậu môn trong mỗi lần đi đại tiện, khi đi lại nhiều hoặc cả khi ngồi xổm. Lúc này búi trĩ rất khó tự thụt vào, người bệnh phải dùng tay đẩy búi trĩ thì nó mới vào bên trong hậu môn.
Trĩ nội độ 4: Búi trĩ thường xuyên sa ra bên ngoài hậu môn và có thể sẽ bị thắt nghẹt, gây ra hoại tử.
Trĩ ngoại độ 1, 2, 3, 4
Với bệnh trĩ ngoại, cũng được chia làm 4 thời kỳ là
Trĩ ngoại độ 1: Các búi trĩ nằm ở bên ngoài hậu môn, màu sẫm hoặc tím, bệnh nhân có cảm giác đau đớn
Trĩ ngoại độ 2: Khi bệnh chuyển sang độ 2 sẽ kèm theo dấu hiệu ngứa, rát xung quanh hậu môn, đặc biệt là sau mỗi lần hoạt động mạnh hay đại tiện. Khi quan sát kỹ sẽ thấy viền hậu môn bị sưng to và xung huyết.
Trĩ ngoại độ 3: Các đám rối tĩnh mạch sẽ nhô lên ở phía sau và xung quanh hậu môn.
Trĩ ngoại độ 4: Trĩ ngoại sẽ có biểu hiện viêm nhiễm, sưng đau, nhiễm trùng, kèm theo biểu hiện ngứa rát, người bệnh dễ bị co thắt cơ vòng và rất đau đớn.