Viêm họng xung huyết là bệnh lý thường gặp ở hầu hết các lứa tuổi. Thường xuất hiện nhiều khi giao mùa, đặc biệt là vào mùa đông khi thời tiết thay đổi. Bệnh gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ, nếu không được điều trị triệt để dễ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Viêm họng xung huyết là gì?
Viêm họng xung huyết là tình trạng bệnh xảy ra khi niêm mạc họng bị vi khuẩn, virus tấn công. Chúng xâm nhập vào vòm họng gây ra hiện tượng xung huyết, sưng tấy, đau rát, phù nề. Một vài triệu chứng của bệnh dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý viêm đường hô hấp khác. Do đó dẫn đến việc chữa viêm họng xuất huyết sai cách, gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Bệnh viêm xung huyết hạ họng có thể xảy ra ở mọi đối tượng, xuất hiện nhiều hơn vào mùa đông, khi thời tiết giao mùa. Bệnh có thể xuất hiện riêng biệt, đôi khi xuất hiện cùng với bệnh khác như viêm amidan, viêm mũi, viêm xoang, cảm cúm,..
Nguyên nhân viêm họng xuất tiết
Virus thường gặp: Adenovirus, Virus cúm, Virus para- influenzae, Virus Coxsakie,…
Vi khuẩn thường gặp: Liên cầu bêta tan huyết nhóm A, B, C, G; Haemophilus influenzae, tụ cầu vàng, Moraxella catarrhalis, các vi khuẩn kị khí,..
Ngoài tác nhân do vi khuẩn, virus một số nguyên nhân gây bệnh viêm họng xung huyết gồm:
Thời tiết: Thay đổi thời tiết thất thường, cơ thể không thích ứng kịp dẫn đến hệ hô hấp bị tổn thương gây ra viêm họng xuất huyết.
Suy giảm đề kháng: Những đối tượng có sức đề kháng yếu như phụ nữ có thai, trẻ em, người già,… dễ mắc bệnh hơn.
Suy giảm miễn dịch: Người mắc một số bệnh như tiểu đường, xương khớp, dị ứng cơ địa,… khiến hệ miễn dịch bị suy yếu. Từ đó khiến tuần hoàn máu suy giảm, tăng khả năng mắc bệnh viêm họng.
Bệnh tật: Người có tiền sử về bệnh dạ dày như ợ chua, ợ nóng, trào ngược dạ dày thực quản,… nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Môi trường ô nhiễm: Thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, các chất độc hại dễ khiến đường hô hấp bị tổn thương.
Tâm lý: Cơ thể suy nhược, áp lực, stress, mệt mỏi,… là những nguyên nhân thuận lợi để tác nhân có hại gây viêm họng hạt xung huyết.
Lối sống: Thói quen ăn uống không khoa học, sử dụng thường xuyên đồ cay nóng, rượu, bia, thuốc lá, đồ lạnh,..
Nghề nghiệp: Nghề diễn viên hài, MC, ca sĩ, giáo viên,… thường xuyên phải sử dụng giọng nói với cường độ cao, dễ gây tổn thương niêm mạc họng.
Triệu chứng viêm họng xuất huyết
Nếu viêm họng xung huyết do virus gây ra, bệnh sẽ thường tự khỏi sau 3 – 5 ngày, triệu chứng sẽ giảm dần đến khỏi hẳn. Còn bệnh do vi khuẩn, các triệu chứng sẽ kéo dài nhiều ngày hơn. Ở giai đoạn đầu của bệnh, có các triệu chứng như hắt xì hơi, sổ mũi,… khiến nhầm lẫn với các bệnh cảm cúm, cảm lạnh thông thường.
Tuy nhiên, khi nặng hơn bệnh sẽ có các triệu chứng sau đây:
Sốt vừa từ 38 – 39 độ hoặc sốt cao, kèm theo là đau đầu, ớn lạnh, mệt mỏi toàn thân, chán ăn.
Sưng, đau cổ họng, có cảm giác đau nhói lên tai khi nuốt, ho, nói.
Ho từng cơn, ho khan, sau đó ho có đờm, ho nhiều về đêm và sáng.
Sổ mũi, nghẹt mũi, có thể chảy máu mũi, khó thở.
Niêm mạc họng sưng đỏ, xuất tiết, mao mạch ở thành sau họng nổi rõ. Góc hàm nổi hạch, ấn vào đau.
Bệnh viêm họng xung huyết có nguy hiểm không?
Viêm họng xung huyết là dạng cấp tính nặng của viêm họng, có diễn biến đột ngột. Bệnh không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng tại chỗ: Viêm tấy hoặc áp xe các khu vực bên trong họng, áp xe thành họng. Nghiêm trọng hơn là viêm hoại tử vùng cổ họng – biến chứng hiếm gặp của viêm họng hạt xung huyết, nguy cơ gây tử vong cao.
Biến chứng gần: Viêm phổi, viêm xoang mũi, viêm tai giữa, viêm thanh khí phế quản,…
Biến chứng xa: Nguyên nhân bệnh do liên cầu tan huyết có thể khiến người bệnh đối mặt với biến chứng như nhiễm trùng huyết, viêm cầu thận cấp, viêm màng tim, thấp khớp,….
Biện pháp điều trị viêm họng xung huyết
Nếu nguyên nhân gây viêm họng xung huyết được xác định là do virus thì bệnh có thể kéo dài 3 – 5 ngày giảm dần rồi khỏi hẳn. Tuy nhiên, với các trường hợp bệnh do nguyên nhân khác sẽ kéo dài hơn. Bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp điều trị bệnh phụ thuộc vào mức độ và thể trạng của từng bệnh nhân.
Viêm họng xung huyết cách chữa trị bằng mẹo dân gian
Dân gian luôn đánh giá cao hiệu quả của mẹo chữa đau họng tại nhà. Bởi các nguyên liệu là những thảo dược thiên nhiên. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ thích hợp sử dụng cho trường hợp bệnh nhẹ.
Chuẩn bị: Lá ngải cứu non.
Cách thực hiện: Rửa sạch lá ngải cứu, nhai 2 – 3 lần mỗi ngày. Sử dụng liên tục trong 5 ngày.
Rau diếp cá
Theo y học cổ truyền, rau diếp cá có tính hàn, không độc. Tác dụng chủ yếu của rau diếp cá là thanh nhiệt, tiêu thũng, lợi thấp, hóa đàm. Nguyên liệu này có công dụng rất tốt trị các chứng sưng viêm, phù nề, ho khan, ho đờm.
Chuẩn bị: Rau diếp cá.
Cách thực hiện: Dùng 1 nắm rau diếp cá, đem rửa sạch rồi xay nhuyễn. Chắt lấy nước cốt, dùng pha với một ít nước ấm. Dùng uống 2 lần mỗi ngày, liên tục 5 ngày.
Mật ong
Nguyên liệu này vô cùng quen thuộc, được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh. Mật ong có thành phần chứa các hoạt chất có thể chống lại virus và kháng khuẩn. Sử dụng mật ong có công dụng giảm tắc nghẽn hô hấp, long đờm và đau rát họng.
Chuẩn bị: Mật ong, nước ấm.
Cách thực hiện: Hoà mật ong với nước ấm để uống hàng ngày.
Điều trị viêm họng hạt xung huyết theo Tây y
Dùng thuốc Tây y để điều trị viêm họng xung huyết sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, thuốc Tây dễ gây ra các tác dụng phụ. Do đó, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và sử dụng đúng liều lượng. Bên cạnh đó, người bệnh cũng không nên lạm dụng thuốc.
Các loại thuốc thường được sử dụng để chữa viêm họng xung huyết là:
Kháng sinh: Thường dùng nhóm thuốc beta lactam. Với trường hợp người bệnh dị ứng nhóm này, có thể sử dụng nhóm Macrolid.
Thuốc giảm đau, hạ sốt: Thường được dùng nhiều là Paracetamol, có dạng gói bột, viên nén, sủi.
Thuốc giảm ho: Bác sĩ sẽ kê các loại thuốc khác nhau tùy vào triệu chứng của người bệnh.
Thuốc ngậm: Các loại thuốc ngậm như Oropivalone, Mybacin, Lysopain,…
Thuốc xịt họng: Locarbiotal, Hexaspray, Eludril,… Chú ý không sử dụng các loại thuốc xịt họng quá 10 ngày.
Thuốc súc họng: Thường dùng các loại như Bicacmin, Givalex, Eludril,…
Đông y chữa họng xung huyết
Phương pháp chữa họng xung huyết bằng Đông y được nhiều người lựa chọn vì tính anh toàn, không gây tác dụng phụ. Đông y có đặc điểm, không chỉ giúp đẩy lùi triệu chứng bệnh mà còn cải thiện sức khoẻ từ bên trong, ngăn ngừa bệnh tái phát.
Bài thuốc 1: Người bệnh nóng rát cổ họng, sốt vừa hoặc cao
Toa thuốc sử dụng cho trường hợp bệnh nhân có các triệu chứng như nóng rát, vướng víu cổ họng, đau rát vòm họng. Kèm theo đó là sốt 38, 39 độ, người ớn lạnh, ho có dịch nhầy.
Nguyên liệu: Sa sâm thiên 15gr, hoàng cầm 12gr, tang bạch bì 12gr, hoa phấn 6gr, cát cánh 4gr, cam thảo 4gr.
Cách thực hiện:
Vị thuốc tang bạch bì đem đập dập, rửa sạch tất cả vị thuốc còn lại.
Sắc thuốc dùng uống mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc 2: Chữa niêm mạc họng sưng tấy, xuất tiết
Bài thuốc phù hợp cho bệnh nhân xuất hiện triệu chứng niêm mạc họng bị tấy đỏ, phù nề. Cảm thấy mệt mỏi toàn thân, chán ăn, đau cơ.
Nguyên liệu: Hà thủ ô 12gr, ké đầu ngựa 10gr, hoa ngũ sắc 10gr, bạch đồng nữ 8gr, dây vằng 8gr.
Cách thực hiện: Sắc thuốc cùng 1 lít nước, uống sau ăn 30 phút.
Viêm họng xuất huyết nên ăn gì, kiêng gì?
Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong việc điều trị viêm họng xung huyết. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ góp phần tích cực hồi phục sức khỏe. Ngược lại nếu không kiểm soát được chế độ dinh dưỡng vô tình làm bệnh nặng hơn.
Vì vậy, người bệnh cần nắm rõ những thực phẩm nên ăn và cần kiêng khi bị viêm họng xung huyết:
Thực phẩm nên ăn: Thực phẩm giàu vitamin C, giàu kẽm, thực phẩm mềm, trơn mát, mật ong, gừng, tỏi, sữa chua.
Thực phẩm cần kiêng: Đồ uống, thực phẩm lạnh, đồ cay nóng, đồ khô cứng, đồ ngọt, đồ uống có cồn.
Biện pháp phòng ngừa viêm họng xung huyết
Giữ răng miệng sạch sẽ, vệ sinh cá nhân, vệ sinh tai – mũi – họng mỗi ngày.
Hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, bảo vệ bản thân trước những tác nhân độc hại như khói bụi, hóa chất,…
Bổ sung đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, nên uống nhiều nước lọc.
Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh, đảm bảo ấm vùng cổ, ngực và lòng bàn chân.
Tạo dựng lối sống khoa học, học tập, làm việc, nghỉ ngơi hợp lý.
Tăng cường sức khoẻ, nâng cao đề kháng bằng cách tập thể dục, thể thao.
Viêm họng xung huyết là bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể chữa khỏi. Quan trọng là người bệnh cần chú ý đến những triệu chứng để phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng nên chủ động thực hiện những biện pháp phòng tránh hiệu quả.